1. Thế nào là thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt

Thiếu máu dinh dưỡng là hiện tượng thiếu máu do thiếu một hay nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho quá trình tạo máu. Các chất dinh dưỡng tham gia vào tạo máu là chất đạm (Protein), sắt, acid folic, vitamin B12, B6, vitamin C…

Thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt là một thể bệnh thiếu máu dinh dưỡng hay gặp nhất ở nước ta, do cơ thể thiếu chất sắt, là một thành phần quan trọng cần thiết cho quá trình tạo máu. Thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt là một bệnh tiến triển âm thầm nên thường bị bỏ qua.

2.   Nguyên nhân của thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt

• Do chế độ ăn thiếu chất sắt so với nhu cầu của cơ thể: chất sắt có trong một số loại thực phẩm mà chúng ta ăn hàng ngày: Nếu chúng ta ăn ít các thực phẩm giàu chất sắt, thì chúng ta sẽ bị thiếu sắt, nếu tình trạng này tiếp tục xảy ra, chúng ta sẽ bị thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt. Cũng có trường hợp khẩu phần vẫn như bình thường, nhưng do nhu cầu sử dụng chất sắt ở giai đoạn đó tăng cao, nên khẩu phần ăn hàng ngày không đáp ứng được nhu cầu tăng cao này của cơ thể, khi đó chúng ta cũng rất dễ bị thiếu máu. Những giai đoạn mà cơ thể cần nhiều chất sắt là khi các em đến tuổi dậy thì (đặc biệt là ở các học sinh nữ); khi mắc các bệnh nhiễm trùng;
  
  
• Do hấp thu kém: khi trẻ bị bệnh mạn tính đường tiêu hóa, ăn vào nhưng kém hấp thu.
  
  
• Do mất máu mạn tính: như bị loét dạ dày tá tràng, bệnh về đường ruột.
  
  
• Do bị nhiễm giun: các loại giun sống kí sinh trong ruột, ăn các chất dinh dưỡng làm cho cơ thể thiếu các chất dinh dưỡng, trong đó có chất sắt; đặc biệt nguy hiểm là giun móc, ngoài việc tranh chấp sử dụng các chất dinh dưỡng trong lòng ruột, giun móc còn có các móc nhọn bám vào thành ruột gây chảy máu đường tiêu hóa, cơ thể bị mất máu kéo dài, dẫn đến thiếu máu.
  

3.  Các dấu hiệu để nhận biết thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt

Dấu hiệu sớm:

Các em sẽ thấy mệt mỏi, hay buồn ngủ, kém tập trung trong giờ học, hay quên, dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Nặng hơn có thể thường xuyên thấy hoa mắt, chóng mặt, hay đau đầu.


                                     

Giai đoạn muộn:

• Thiếu máu xuất hiện từ từ, da xanh, niêm mạc nhợt, móng tay giòn, dễ gãy. Thiếu máu nặng thường có dấu hiệu chóng mặt, tim đập mạnh, khó thở khi gắng sức…
  
  
• Thiếu máu ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể: hệ thần kinh, tim mạch, hệ miễn dịch, nội tiết…
  

4.  Hậu quả của thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt

• Giảm phát triển trí tuệ, thể lực: Giảm khả năng học tập, ảnh hưởng đến chỉ số thông minh (IQ); giảm các hoạt động thể lực do đó làm giảm phát triển toàn bộ cơ thể.
  
  
• Hệ miễn dịch suy yếu, do đó làm giảm sức đề kháng với bệnh nhiễm trùng, nên hay bị ốm (bệnh).
  

5. Cần phải làm gì để phòng bệnh thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt

• Để cơ thể được cung cấp đầy đủ chất sắt thì chúng ta cần ăn đa dạng các loại thực phẩm, đặc biệt là các loại thực phẩm giàu sắt. Các thực phẩm giàu chất sắt có nguồn động vật như thịt, gan, bầu dục, trứng.. Các thực phẩm giàu chất sắt có nguồn thực vật như rau ngót, rau giền; các loại đậu, đỗ…
  
  
• Lựa chọn và sử dụng các thực phẩm có tăng cường sắt như một số loại bánh, sữa, nước mắm... có bổ sung sắt trong thành phần, cần chú ý là để hấp thu tốt chất sắt trong thực phẩm, các em cần ăn thêm các thực phẩm giàu vitamin C.
  
  
• Những trường hợp cần thiết, chúng ta phải sử dụng một số loại thuốc bổ sung sắt (gọi chung là các loại thuốc bổ máu) để điều trị thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt.
  
  
• Giữ vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường tốt để phòng chống nhiễm giun (như giun móc rất nguy hiểm, dễ gây thiếu máu), ở những vùng nông thôn có nguy cơ cao, phải thực hiện tẩy giun theo định kỳ.