Chất béo xấu, chất béo tốt?  

Coca: Mẹ ơi, sao khoai tây chiên lại có “chất béo xấu”? “Chất béo xấu” là gì hả Mẹ?

Mẹ: Đúng rùi con. Chất béo trong các món ăn là nguồn cung cấp năng lượng và giúp cơ thể hấp thụ một số vitamin tan trong dầu/mỡ. Chất béo cũng rất quan trọng để giúp chúng ta tăng trưởng, phát triển và duy trì sức khỏe tốt, đặc biệt là cho lứa tuổi của các con. Nhưng chất béo cũng có loại “chất béo tốt”“chất béo xấu”. Có một loại chất béo được gọi là chất béo chuyển hóa, chất béo trans là “chất béo xấu”; gây hại cho sức khỏe, có thể làm chúng ta béo phì, mắc bệnh tim mạch… Trong khi chiên khoai tây, dầu ăn khi được làm nóng đến nhiệt độ cao sẽ tạo nên loại “chất béo xấu” này.



Một số thực phẩm chứa chất béo xấu


Coca: Vậy có nghĩa là những món ăn nào chiên rán sẽ có nhiều “chất béo xấu” đúng không Mẹ?

Mẹ: Coca nói đúng rùi. Những món ăn mà chiên rán ngập dầu, sử dụng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần sẽ có nhiều “chất béo xấu”. Số lần dầu được sử dụng lại càng nhiều thì lượng chất béo xấu này càng cao. Hơn nữa, thực phẩm chiên thường được nấu trong dầu thực vật hoặc dầu hạt chế biến, những loại này rẻ hơn các loại dầu khác, có thể chứa sẵn chất béo chuyển hóa rồi đó con.

Coca: Nhưng con vẫn muốn ăn khoai tây chiên?

Mẹ: Hi. Mẹ có cách để làm giảm lượng chất béo xấu trong khoai tây chiên cho con đó?

Coca: Mình ăn kèm với rau củ đúng không Mẹ?

Mẹ: Con nói đúng rồi. Ngoài ra mình không nên mua khoai tây chiên sẵn ở ngoài, vì ngoài hàng hay dùng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần. Mẹ con mình sẽ làm món khoai tây chiên ở nhà, dùng dầu chiên 1 lần thôi, mình có thể dùng mỡ động vật như mỡ lợn để chiên sẽ tốt hơn con ạ.

Coca: Vâng ah. Con sẽ nói chuyện này với các bạn. Giờ mình cùng làm khoai tây chiên Mẹ nhé.

“Chất béo chuyển hóa”, Chất béo trans, trans fat có 02 nguồn chính:

Nguồn thứ 1 là hình thành trong ruột của 1 số động vật ăn cỏ, tạo nên lượng nhỏ trong thịt và sữa của chúng, đây là nguồn chất béo trans tự nhiên.

Nguồn thứ 2 là các thực phẩm chế biến sẵn và các thực phẩm chiên rán. Đây cũng là nguồn chính. Chất béo trans được sử dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm nhằm kéo dài thời hạn sử dụng của dầu và giúp cho bơ thực vật mềm hơn, tạo nên kết cấu mịn hơn cho các loại kem phủ trên bánh ngọt. Các sản phẩm chế biến sẵn thường sử dụng dầu thực vật được hydro hóa hoàn toàn hoặc hydro hóa một vì chúng có thời hạn sử dụng lâu và giá thành rẻ. Ở những cửa hàng bán đồ ăn sẵn thường dùng dầu chiên đi chiên lại nhiều lần để nấu nướng. 


BS. Ngô Thị Hà Phương - Viện Dinh dưỡng Quốc gia